Zalety i wady inwestowania

Historycznie, w większości przypadków rynek akcji w długim terminie wzrastał w tempie szybszym niż inflacja. Dlatego inwestowanie w akcje daje nie tylko możliwość ochrony kapitału przed inflacją, ale także - z czasem - zwiększenia majątku. Warto mieć jednak na uwadze, że powyższe dotyczy głównych indeksów, a tych skład na przestrzeni lat się zmieniał. Czym innym jest inwestowanie w indeks S&P500, a czym innym w poszczególną spółkę. Ponadto, wyniki osiągnięte w przeszłości nie są wskaźnikiem gwarantuającym przyszłe stopy zwrotu.

Średnie długoterminowe stopy zwrotu dla amerykańskiego indeksu S&P 500 wynoszą około 10% rocznie. Dla brytyjskiego indeksu FTSE 100 jest to blisko 7,5% rocznie (z uwzględnieniem reinwestowanych dywidend).

Inwestorzy, którzy posiadają indeksy giełdowe lub indeksowe fundusze ETF, mają „mniej pracy”, niż ci którzy działają na poszczególnych akcjach. Inwestując w indeks, rynek „odrabia zadanie domowe” za nich. Inwestorzy utrzymują po prostu pozycje w długim terminie i mogą liczyć na osiągnięcie stóp zwrotu (mogą być równie dobrze ujemne) odpowiadających średnim rynkowym.

Przez wielu inwestowanie jest traktowane jako oszczędzanie, aczkolwiek trudno bezwarunkowo zgodzić się z tą tezą. W przypadku inwestycji środki na rachunku mogą rosnąć znacznie mocniej niż ma to miejsce na rachunkach oszczędnościowych. Jednocześnie można generować duże straty, przed czym chroni bezpieczne oszczędzanie. Oszczędzanie i inwestowanie nie są więc pojęciami równymi sobie.

Inwestowanie daje wiele możliwości. Chociaż powszechną formą inwestowania są akcje, równie popularne stają się obligacje, fundusze ETF, fundusze powiernicze inwestujące w nieruchomości (REIT), czy metale szlachetne. Obligacje emitowane przez stabilne spółki lub rządy charakteryzują się mniejszą zmiennością niż akcje, ale mają też niższe stopy zwrotu w długim okresie. Mimo to, często oferują one możliwość generowania zysków wyższych niż na rachunku oszczędnościowym. W inwestowaniu nie ma niczego „za darmo”. Możliwość wyższych zysków oznacza, że również więcej ryzykujemy. Gdy dana sytuacja rynkowa będzie dla nas niekorzystna – stracimy część lub cały kapitał.

Długoterminowa stopa zwrotu ze stabilnych obligacji rządowych wynosi kilka procent, a rentowność obligacji korporacyjnych relatywnie stabilnych spółek jest istotnie wyższa. Jest to logiczne, inwestor ryzykuje więcej i rekompensatą za to są potencjalnie wyższe stopy zwrotu. Podobna logika dotyczy właściwie wszystkich klas aktywów.

Inwestycje długoterminowe są zazwyczaj korzystniejsze pod względem podatkowym niż transakcje krótkoterminowe. Istnieją również rachunki inwestycyjne, które mogą dodatkowo chronić zyski z inwestycji przed opodatkowaniem, takie jak np. IKE czy IKZE z dostępem do rynku akcji.

Inwestowanie - czy to teraz, czy później - może zapewnić regularne dochody z dywidend (akcje) lub odsetek (obligacje). Po nabyciu obligacji inwestor liczy na dochód w formie tak zwanego kuponu. Natomiast po nabyciu akcji spółki wypłacącej dywidendę, można liczyć na określony % zysku na akcję, który zostanie wypłacony ich posiadaczom przez spółkę. Takie strumienie dochodu można reinwestować i skorzystać z zalet procentu składanego lub przeznaczyć środki na inne cele.

Inwestowanie nie jest procesem uniwersalnym dla wszystkich. Inwestorzy sami decydują, w jaki sposób chcą inwestować w akcje i jakie walory lub fundusze ETF chcą posiadać. Inwestor wybiera alokację aktywów, która opiera się na jego tolerancji do ryzyka - np. posiadanie większej liczby akcji (wyższej wartości portfela) w celu uzyskania nominalnie wyższych zysków lub posiadanie większej liczby obligacji w celu zmniejszenia zmienności portfela.

Inwestowanie wiąże się z możliwością poniesienia strat. Chociaż główne indeksy giełdowe, takie jak S&P 500, czy FTSE 100, rosły przez długi czas, nie ma gwarancji, że rynek będzie rósł w horyzoncie czasowym obranym przez danego inwestora. W przypadku wielu indeksów np. japońskiego Nikkei spadkowe korekty trwały kilkanaście lat. Im wyższy jest potencjał wysokich zysków, tym wyższe jest ryzyko straty środków. Inwestując w wiele różnych aktywów możesz stracić cały kapitał.

Inwestowanie nie powoduje tak szybkiego przyrostu kapitału, jak skuteczny trading krótkoterminowy ryzykownymi aktywami. Dlatego też, przy założeniu, że wszystkie inne czynniki są jednakowe, dobry inwestor osiągnie niższe zyski niż ryzykujący trader. Ponownie, na podstawie powyższego inwestor zaryzykuje mniejszą stratę niż trader działający na ryzykownych aktywach.

Inwestowanie jest z reguły pasywne, a posiadane aktywa są trzymane w portfelu przez dłuższy okres oraz nie wymagają aktywnego kupowania i sprzedawania. Może to nie spodobać się inwestorom, którzy lubią przeprowadzać częste analizy i aktywnie uczestniczyć w rynku. Zawsze jednak istnieje możliwość aktywnego uczestnictwa w rynku poprzez trading, przy jednoczesnym posiadaniu części środków zainwestowanych w dłuższym horyzoncie czasowym.

Inwestując, rezygnujemy z korzystania z posiadanego kapitału “tu i teraz” jedynie w zamian za możliwość potencjalnych zysków w długim okresie. Inwestor mógłby przeznaczyć posiadany kapitał na inne cele, np. na remont domu, zakup nieruchomości, wakacje, edukację, dzieła sztuki lub rozpoczęcie działalności gospodarczej (niektóre z tych form są alternatywnymi formami inwestowania). Ostatecznie, jeśli przeznaczamy kapitał na inwestycje, nie możemy go wykorzystać na inne działania - przynajmniej nie w momencie, gdy jest on zainwestowany.

Warto rozważyć tę kwestię przed rozpoczęciem inwestowania, pamiętając że przynosi ono największe korzyści, gdy inwestując może działać w długim terminie. Jeśli stale wyciągamy pieniądze z rachunku inwestycyjnego, by przeznaczyć je na inne cele, możemy stracić wiele okazji inwestycyjnych.